Sevginin en büyük düşmanı nefret değil korku

Nilgün Yerliyi 29 Nisan’da Zorlu Center’da ben de izlemek istiyorum. Kendi hikayesini  anlattığı tek kişilik oyunu ‘Yerli Yersiz’de… Heyecanla bekliyorum. Nilgün Yerli cesur bir kadın, cesur olduğu için de özgür bir kadın. Bize de onun formülünü veriyor. “Cesur olmadan özgür olabilmek hayal!” diyor. O, Hollanda’da yaşayan bir tiyatro oyuncusu. 30 yıldır Hollanda’da yaşıyor. Bugüne kadar sekiz tiyatro oyunu yazmış. Yazmakla kalmamış yönetip, oynamış da. Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde tiyatroseverlerle buluşmuş, gelecek hafta da İstanbul’da olacak, sonra Türkiye turnesine çıkacak. Önyargılara sahip kültürler arasında köprü olmayı hedefliyor. O, mozaik insanlardan biri. Dedesi imam ama 15 yaşında anne baba ölünce rahibeler tarafından büyütülmüş. Manastırda namaz kılarak annesinin ruhuyla iletişimini sürdürmüş. Bilgi’den öğrencim İnan Kırdemir görüştü kendisiyle, sizin de bu harika kadını tanımanızı istedim.

 Çok fenaymış…

-Evet. Teyzem, daha iyi bir gelecek için Hollanda’da yaşamamı uygun gördü. Ama reşit değildim ve bakılmakla yükümlüydüm. Hollanda devleti duruma el koydu: Ya bakıcı bir ailenin ya da rahibelerin yanında yaşayacaktım. B şıkkı oldu. Rahibelerle büyüdüm.

Peki bu, olumsuz bir şey mi oldu?

-Hayır. Büyükbabam imamdı. Onun sayesinde bütün dinlere saygı duymasını öğrendim. Hep namaz kıldım, rahmetli annemle iletişimimi öyle sağladım. Her namaz kılışımda, rahibelerin sonsuz bir sükûnet ve saygıyla beni izlemeleri, bence dünyadaki bütün hislerin en kutsalıydı..

Vicdan, kalpsiz arınmaz, akılsız da korunmaz

Annem toprak filozofuydu. Ona göre yaşamın sırrı doğadaydı. Doğanın kusursuz işleyişinin temeli sevgi ve iyilik. Ben, doğa sayesinde kalbimin sesini duymayı keşfettim. Ama kalbimi dinlemekten, aklımın dilini kesmiştim. Oysa vicdan kalpsiz arınmaz, akılsız da korunmaz. Annemden vicdanımı temizlemeyi, rahibelerden vicdanımı korumayı öğrendim.

HAYATI DA KENDİMİZİ DE ÇOK CİDDİYE ALMAYALIM

9 yaşındaki oğlunuz size sormuş, tanrı mı bizi yarattı, biz mi tanrıyı… Nasıl cevap verdiniz?

-Tanrı, benim için güneş, rüzgâr, deniz. Rüzgârı hayal ederken, fırtınayı hesaba katmıyoruz. Denizi düşlerken de, bir gün bir tsunaminin her yeri yıkıp geçebileceğinin farkında değiliz. Oğluma tanrıyı güneşte, rüzgârda, denizde bulabileceğini anlatmaya çalıştım. Tsunaminin, tanrı olabileceği ihtimali korkuttu onu önce. Tanrı’dan korktu! Ben de kendine bir tanrı yaratmasını söyledim. Bir hafta sonra müthiş bir heyecanla tanrıyı bulduğunu söyledi. Tanrı 9 yaşındaki bir çocuğa, yani oğluma göre, fotoğrafı olmayan, çizilemeyen zamandı…

Oooo çok etkileyici bu anlattıklarınız…

-Ben oğluma hayatı da kendisini de çok ciddiye almaması gerektiğini anlatıyorum. Diyorum ki, kafayı takman gereken tek şey sorumlulukların. Benim sorumluluğum öncelikle iyi bir oyuncu, iyi bir anne ve iyi bir insan olmak. Gerisi umrumda değil.

AŞK, HER RENGİ HER SESİ BİRLEŞTİRECEK YEGANE DUYGU

Peki aşk?

-Ben sürekli aşık bir kadınım. Bir ağaca âşık olup, yönümü değiştirebiliyorum. Sırf aşık olduğum için Çin’den 170 kiloluk bir taş getirdim. Dünyaya ait her şeyi tanımak istiyorum. Eşimi de aşkla keşfettim. Evlenirken 5 farklı dinde nikâh kıydık. Düğünümüzde imam da vardı, rahip de. Bu yüzden aşk, her rengi, her teni, her sesi birleştirebilecek yegâne duygu bence.

Mutluluğun sırrı özgürlük, özgürlüğün sırrı cesaret

Siz Hollanda’da tanınan bir tiyatrocusunuz. Bugüne kadar sekiz tiyatro oyunu yazdınız. Yazmakla kalmadınız, yönetip oynadınız da. Oyunlarınız ve oyunculuğunuz Hollanda Kraliyet Tiyatrosu tarafından tescilli. Ama ekonomi mezunusunuz…

-Evet. Hayalim iş kadını olmaktı ama sayılara bir türlü ısınamadım. Bir gün hocamın, “Nilgün, bence kendine daha sanatsal, yaratıcı bir alan seçmelisin” demesiyle tiyatro kursuna yazıldım. Türklerin yoğunlukta olduğu bir şirketten önyargılar üzerine bir oyun teklifi geldi. Gösteri çok beğenildi. ‘Turkish Delight’ adlı tiyatro grubumuzu kurduk. Avrupa’da ön yargı hala önemsenen, ciddi bir mesele. Ön yargılarla başlayan tiyatro maceram gazeteciliğe ve yazarlığa kadar uzandı. Yazıp yönettiğim sekiz tiyatro oyunu, sekiz kitap, sayamadığım kadar çok köşe yazısı biriktirdim. Galiba yaşadıklarım, acılarım, yolculuklarım içimden taştı ve soluğu sahnede aldım.

Nasıl bu kadar başarılı olabildiniz?

-Benim tek yeteneğim korkusuzluğum. Cesurum ben. Mutluluğun sırrı özgürlükte, özgürlüğün sırrıysa cesarette. Kendi doğrularınıza inanırken, başka doğruları görebilme cesaretiniz yoksa, bu korkaklıktır. Şu an dünyada olan tam da bu. Formülü basit. Vejetaryen bir arkadaşınızla yemeğe çıkıyorsanız, et yememeyi göze alacaksınız. Sahnede birbirimizi farkımızla sevmeyi hatırlatmak istiyorum. Bu yüzden beni izlemeye gelen herkese tanıdık geliyorum. Ve beni izlemek hoşlarına gidiyor. İlk aşkım Türk olduğum için terk etti.

Hollanda’da bir Türk olarak var olmak kolay mı oldu, zor mu?

– E başta çok zor oldu. İlk aşkım mesela Türk olduğum için başlayamadan bitti. Çocuk, İtalyan olduğumu düşünmüş. Oysa, etkilemek için ona kazak bile örmüştüm! Kazağı aldı ama aşkımı bıraktı. Biz birbirimizi Kürt, Alevi, dinci, laik diye kutuplaştırırken, Avrupa'da adam seni sırf Türk olduğun için kafadan çürük elma sepetine atıyor. Bu ülkede yaşayan herkesin birbirini sevmesi için mutlaka bir sene gidip Almanya’da, Hollanda’da ya da Kamboçya’da yaşaması gerekiyor. Döndüklerinde Türkiye’nin taşını toprağını öpücüklere boğacaklarından eminim.

Bu röportajı okuyacakların aklında en en çok ne kalmasını istersiniz?

-29 Nisan’da, Zorlu Center’da gösterim var. Tek kişilik oyunum ‘Yerli Yersiz’, bir kere bu kalsın. Bir de şu: Benim için en değerli hayat bilgilerinden biri: Sevginin en büyük düşmanının nefret olduğunu sanıyordum. Yanılmışım! Sevginin baş düşmanı korku. Boşuna İstiklal Marşımız ‘Korkma!’ diye başlamıyor. Ben kendimi kanıtladıysam, korkmadığım için kanıtlayabildim. Bu röportajı okuyanlar da korkmasın. Hem de hiçbir şeyden…

‘Yerli Yersiz’ 29 Nisan / Saat 20.30 Zorlu Center PSM

Einstein demişki:

Mantık A’dan B’ye götürür ama hayal gücü her yere.
Hayal kurmak güzel birşey, önemli birşey aynı zamanda.
Ama hayalleri realist kurmak belkide en önemlisi.
Elinde 10 liran varsa, bir Ferrari satın almayı hayal edebilirsin ama bunu uygulayabilmek,elindeki 10 lira ile imkansız.
Expo’yu hayal etmek İzmir için imkansız bir hayal değildi, ama gerçekler çerçevesinde zordu. Bizim için değildi zor olan, dünyaya bunu inandırmak zordu.
Kültürümüz gereği, gelen misafiri en iyi şekilde ağırlamayı çok iyi biliyoruz, hatta öylesine iyi ki misafir bile neye uğradığını bilmemekte.
Ben çocukluğumdan hatırlıyorum, evde kavgada olsa, misafir gelince hepimizin yüzü gülerdi. Evde her gün baklava börek yapılmasada, misafir gelince yapılırdı.
Aile olarak biz oturma odasında yaşasakta, misafir gelince en güzel odamız, misafir odası açılır orada oturulurdu.
Normal bardaklarda,tabaklar kaşık çatallar kullanılmasına rağmen, misafir gelince gümüş bıçak, çatallar, kristal bardaklar ve en pahalı porselen takımlar kullanılırdı.
Ve ülke olarak, şehir olarak aynı şekilde yaşıyoruz sanki:

 Yazının Tamamını Oku →

Bir gürı meleklerden biri, karşısına Brejnev, Reagan ve Özal’ı almış, demiş ki; sizler çok önemli liderlersiniz onun için sizlere Allah tarafından bir şans tanındı, üçünüzün de gelecek hakkında bir soru sorma hakkı var.Hemen Brejnev atılmış ve sormuş; ‘komünizm ne zaman dünyaya hükmedecek?’, melek düşünmüş: ‘üçyüzelli sene sonra’, demiş. Brejnev ağlamaya başlamış, ‘vah göremiycem ah göremiycem’ diye. Sonra Reagan atlamış, ‘Amerika dünyaya ne zaman hükmedecek?’ demiş. ‘İki yüz sene sonra’, demiş melek.Reagan ağlamaya başlamış, ‘ah göremiycem tüh göremiycem’, diye.Ve sıra Özal’a gelmiş, Özal: ‘benim bir tek minik mütevazı bir sorum var, Türkiye ne zaman Avrupa Topluluğu’na katılacak?’, ve melek ağlamaya başlamış, ‘ah göremiycem, ah göremiycem’, diye……..Hollanda’da 1997’de Het Parool gazetesine yazmıştım, Türkiye’nin AB’ye katılmasıyla ilgili. Ve 2004’de bakanlıktaki bir dergide yeniden yayınlandı ’97’de yazdığım köşe.Şu an 2008’deyiz aynı yazı tekrarlanabilir.İşin asıl acı yanı, Türkiye’nin çok umutlu olmasına rağmen Avrupa’daki fısıltılar hiç de o kadar umutlu değil.Bu üzücü mü?

 Yazının Tamamını Oku →

Zafer Bayramı Türkiye’mizin hürriyete kavuştuğu gün.

Kordondayım gösteriyi izliyorum.

Kordonda bir bankta oturuyorum. Yanıma bir adam gelip çıtır çıtır

Çekirdek çıtlatıyor, kabuklarını yere atıyor. O ‘da gösteriyi izliyor.

Dayanamıyor soruyorum.

“Müslüman mısınız?”

“Elhamdülillah Müslümanım”.

“Peki iyi bir müsiüman olmak için neler yapıyorsunuz? ”

“Oruç tutuyorum. Namaz kılıyorum, 65 yaşımda hacca gitmeyi planlıyorum

Eh, bence iyi bir müslümanım yani”.

Bunu derken, elindeki (oruç tutmasına rağmen),

içtiği suyun pet şişesini yere atan bu baya yine soruyorum.

“Cennete inanıyor musunuz?”

“Hâşâ, tabii inanıyorum”

“Cennet nedir?”

“Masmavi bir su düşünün”

“Deniz gibi mi?”

“Evet deniz gibi, yemyeşil bir vadi, ağaçlar, çiçekler, tertemiz, pırıl pırıl

Dert yok, keder yok, herkes mutlu”

“Peki bu dünyada bunu neden başaramıyoruz sizce?”

 Yazının Tamamını Oku →

Çocukluktan kendinizi arıtamayıp onlar gibi hala

Hayal gücünüzü yaşatabiliyorsanız

Doğanın yüceliğini, kutsallığını, aşkını yaşıyor 

Ona sahip çıkabiliyorsanız

Sessizliğin güzelliğini yaşayabiliyorsanız

Hislerinize güveniyor ve onları dinliyorsanız

Bir görüşe katı bir şekilde bağlanıp, o görüş İçinde paslanmıyorsanız ve görüşlerinizi tartarak

Yenileyerek, parlamayı biliyorsanız

Ruhunuzu geliştirmeyi başarıyor ve bütün bunlarla Kendinizi seviyor ve sayıyorsanız, kendi gücünüzün kaynağı sizsiniz demektir.Gücünüzü parada, mevkide ve ortamda değil sadece kendinizde arıyor ve buluyorsunuz demektir.Başta kıskanç olmaktan, insanlarla başarı rekabetinden uzaksınız.Sonra da, mutluluğun yolunu bulmuş ve bu yolda attığınız her adımda başarı ve huzuru bulmaktasınız.

 Yazının Tamamını Oku →

Dört yaşındaki oğlum bana soruyor: “Anne lider nedir?”

Ve oğluma hem doğru, hem eğitici hem de ilham verici bir cevap vermek için düşünmem gerekiyor.

Sahi lider nedir?

Daha doğrusu lideri lider yapan, onun yaptıkları mı, yoksa beklentileri­mizi gerçekleştirmesi mi, ya da bütün görkemi ile karizması ile konuşma to­nu ve içeriği ile kendini belli eden mi­dir? Bir lider doğuştan bir lider midir, yoksa eğitiminden gelen bilim, ruhun­dan gelen azim ve ailesinden gelen görgüden midir?

 Yazının Tamamını Oku →